Świadczenia rodzinne
Zasiłek rodzinny
Prawo do zasiłku rodzinnego ustala się na okres zasiłkowy, który trwa od dnia 1 listopada do dnia 31 października następnego roku kalendarzowego – począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek z prawidłowo wypełnionymi dokumentami i jest uzależniony m.in. od spełnienia kryterium dochodowego:
od 1 listopada 2016r. do nadal:
- dochód nie może przekroczyć kwoty 674,00 zł miesięcznie na jednego członka rodziny,
- w przypadku, gdy członkiem rodziny jest dziecko niepełnosprawne, dochód nie może przekroczyć kwoty 764,00 zł miesięcznie na jednego członka rodziny.
Od 1 listopada 2016r. do nadal wysokość zasiłku rodzinnego wynosi:
- na dziecko do 5 lat – 95,00 zł miesięcznie,
- na dziecko powyżej 5 do 18 lat – 124,00 zł miesięcznie,
- na dziecko powyżej 18 do 24 lat – 135,00 zł miesięcznie.
Prawo do zasiłku rodzinnego, który ma na celu częściowe pokrycie wydatków na utrzymanie dziecka, przysługuje rodzicom, jednemu z rodziców, opiekunowi prawnemu lub faktycznemu dziecka, do czasu ukończenia przez dziecko 18 lat.
Okres ten wydłuża się:
do 21 lat, jeśli dziecko uczy się w szkole (nie dotyczy to studiów i kolegiów),
do 24 lat, jeśli dziecko uczy się lub studiuje i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności.
Do ukończenia 24 roku życia przysługuje także osobie uczącej się (pełnoletnia osoba, która się uczy i jednocześnie utrzymuje się samodzielnie, gdyż rodzice nie żyją, bądź od obojga zasądzono alimenty).
Zasiłek nie przysługuje, jeżeli:
1. dziecko lub osoba ucząca się:
- pozostaje w związku małżeńskim,
- zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie albo w pieczy zastępczej,
- jest uprawnione do zasiłku rodzinnego na własne dziecko - dotyczy pełnoletnich dzieci;
2. osobie samotnie wychowującej dziecko, jeżeli nie zostało ustalone, na rzecz dziecka od jego rodzica, świadczenie alimentacyjne na podstawie tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd,
chyba, że:
- rodzice lub jedno z rodziców nie żyje,
- ojciec jest nieznany,
- powództwo o alimenty od drugiego z rodziców zostało oddalone,
- sąd zobowiązał jednego z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego do świadczenia alimentacyjnego na rzecz dziecka,
- dziecko zgodnie z orzeczeniem sądu jest pod opieką naprzemienną obojga rodziców sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach.
3. członkowi rodziny przysługuje na dziecko zasiłek rodzinny za granicą, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.
Załączniki do wniosku:
Do wniosku należy dołączyć odpowiednio:
- zaświadczenia lub oświadczenia oraz dowody niezbędne do ustalenia prawa do świadczeń rodzinnych:
- prawomocne orzeczenie sądu rodzinnego stwierdzające przysposobienie lub zaświadczenie sądu rodzinnego lub ośrodka adopcyjnego o prowadzonym postępowaniu sądowym w sprawie o przysposobienie dziecka,
- prawomocne orzeczenie sądu orzekające rozwód lub separację,
- odpis podlegającego wykonaniu orzeczenia sądu zasądzającego alimenty na rzecz osób w rodzinie lub poza rodziną lub odpis protokołu posiedzenia zawierającego treść ugody sądowej, lub odpis zatwierdzonej przez sąd ugody zawartej przed mediatorem, zobowiązujących do alimentów na rzecz osób w rodzinie lub poza rodziną,
- orzeczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka,
- zaświadczenie albo oświadczenie pracodawcy albo oświadczenie o okresie, na który został udzielony urlop wychowawczy, oraz o okresach zatrudnienia,
- inne dokumenty potwierdzające spełnianie warunków do przyznania lub ustalenia wysokości świadczenia rodzinnego będącego przedmiotem wniosku.
Ilekroć w postępowaniach w sprawach o przyznanie świadczeń rodzinnych jest wymagane potwierdzenie następujących okoliczności:
1. Uczęszczanie dziecka do szkoły lub szkoły wyższej,
- Oświadczenie o uczęszczaniu do szkoły (okres zasiłkowy 01.11.2021r. - 31.10.2022r.)
- Oświadczenie o uczęszczaniu do szkoły wyższej
2. Wysokość dochodu rodziny lub członków rodziny uzyskanego przez rodzinę lub członków rodziny w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy, w tym dochodów, o których mowa w ust. 4,
- Oświadczenie o dochodach nieopodatkowanych (okres zasiłkowy 01.11.2021r. - 31.10.2022r.)
3. Wielkość gospodarstwa rolnego,
- Oświadczenie o wielkości gospodarstwa rolnego (okres zasiłkowy 01.11.2021r. - 31.10.2022r.)
4. Nieponoszenie opłaty za pobyt członka rodziny w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie,
5. Termin i okres, na jaki został udzielony przez pracodawcę urlop wychowawczy, oraz okresy zatrudnienia,
- Oświadczenie o udzielonym urlopie wychowawczym (okres zasiłkowy 01.11.2021r. - 31.10.2022r.)
6. Niekorzystanie z całodobowej opieki nad dzieckiem umieszczonym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym
- Oświadczenie o niekorzystaniu przez więcej niż 5 dni w tyg. z całodobowej opieki (okres zasiłkowy 01.11.2021r. - 31.10.2022r.)
W przypadku utraty bądź uzyskania dochodu do wniosku o świadczenia rodzinne należy dołączyć dokumenty potwierdzające ich utratę lub uzyskanie oraz ich wysokość
- dokument określający datę utraty dochodu oraz miesięczną wysokość utraconego dochodu (świadectwo pracy, PIT-11;
- dokument określający wysokość dochodu utraconego przez członka rodziny oraz liczbę miesięcy, w których dochód był osiągany − w przypadku uzyskania dochodu w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy;
- dokument określający wysokość dochodu uzyskanego przez członka rodziny oraz liczbę miesięcy, w których dochód był osiągany − w przypadku uzyskania dochodu w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy;
- dokument określający wysokość dochodu uzyskanego przez członka rodziny z miesiąca następującego po miesiącu, w którym dochód został osiągnięty – w przypadku uzyskania dochodu po roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy,
Inne dokumenty, w tym oświadczenia, niezbędne do ustalenia prawa do zasiłku rodzinnego oraz dodatków do zasiłku rodzinnego, między innymi:
- umowę dzierżawy − w przypadku oddania części lub całości znajdującego się w posiadaniu rodziny gospodarstwa rolnego w dzierżawę, na podstawie umowy zawartej stosownie do przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników, albo oddania gospodarstwa rolnego w dzierżawę w związku z pobieraniem renty określonej w przepisach o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej, umowę o wniesieniu wkładów gruntowych − w przypadku wniesienia gospodarstwa rolnego do użytkowania przez rolniczą spółdzielnię produkcyjną,
- przekazy lub przelewy pieniężne dokumentujące wysokość zapłaconych alimentów, jeżeli członkowie rodziny są zobowiązani orzeczeniem sądu, ugodą sądową lub ugodą zawartą przed mediatorem do ich płacenia na rzecz osoby spoza rodziny,
- w przypadku gdy osoba uprawniona nie otrzymała alimentów albo otrzymała je w wysokości niższej od ustalonej w orzeczeniu sądu, ugodzie sądowej lub ugodzie zawartej przed mediatorem:
- zaświadczenie organu prowadzącego postępowanie egzekucyjne o całkowitej lub częściowej bezskuteczności egzekucji alimentów, a także o wysokości wyegzekwowanych alimentów, lub
- informację właściwego sądu lub właściwej instytucji o podjęciu przez osobę uprawnioną czynności związanych z wykonaniem tytułu wykonawczego za granicą albo o niepodjęciu tych czynności, w szczególności w związku z brakiem podstawy prawnej do ich podjęcia lub brakiem możliwości wskazania przez osobę uprawnioną miejsca zamieszkania dłużnika alimentacyjnego za granicą, jeżeli dłużnik zamieszkuje za granicą.
Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu urodzenia się dziecka:
Przysługuje:
- matce lub ojcu albo opiekunowi prawnemu dziecka uprawnionym do zasiłku rodzinnego w wieku do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia;
- opiekunowi faktycznemu dziecka w wieku do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia, jeżeli nie został przyznany rodzicom lub opiekunowi prawnemu dziecka.
Dodatek ten przysługuje, jeżeli kobieta pozostawała pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do porodu, przy czym pozostawanie pod opieką medyczną potwierdza się zaświadczeniem lekarskim lub zaświadczeniem wystawionym przez położną. Wymóg ten nie dotyczy osób będących prawnymi lub faktycznymi opiekunami dziecka, a także osób, które przysposobiły dziecko.
Wysokość dodatku - 1 000,00 zł na każde dziecko jednorazowo.
Załączniki jak do zasiłku rodzinnego i dodatkowo zaświadczenie lekarskie lub zaświadczenie wystawione przez położną.
Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego:
Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, jeżeli dziecko pozostaje pod jego faktyczną opieką, uprawnionemu do urlopu wychowawczego, nie dłużej jednak niż przez okres:
- 24 miesięcy kalendarzowych;
- 36 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad więcej niż jednym dzieckiem urodzonym podczas jednego porodu;
- 72 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o niepełnosprawności albo o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Wysokość dodatku – 400,00 zł miesięcznie.
Dodatek przysługujący za niepełne miesiące kalendarzowe wypłaca się w wysokości 1/30 dodatku miesięcznego za każdy dzień. Kwotę dodatku przysługującą za niepełny miesiąc zaokrągla się do 10 groszy w górę.
W przypadku równoczesnego korzystania z urlopu wychowawczego przez oboje rodziców lub opiekunów prawnych dziecka przysługuje jeden dodatek.
Dodatek nie przysługuje, jeżeli osoba uprawniona:
- bezpośrednio przed uzyskaniem prawa do urlopu wychowawczego pozostawała w stosunku pracy przez okres krótszy niż 6 miesięcy;
- podjęła lub kontynuuje zatrudnienie lub inną pracę zarobkową, która uniemożliwia sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego;
- dziecko zostało umieszczone w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu, oraz w innych przypadkach zaprzestania sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem;
- w okresie urlopu wychowawczego korzysta z zasiłku macierzyńskiego;
- korzysta ze świadczenia rodzicielskiego.
Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka:
Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka przysługuje samotnie wychowującym dziecko matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, jeżeli nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od drugiego z rodziców dziecka, ponieważ:
- drugi z rodziców dziecka nie żyje;
- ojciec dziecka jest nieznany;
- powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone.
Dodatek przysługuje również osobie uczącej się, jeżeli oboje rodzice osoby uczącej się nie żyją.
Wysokość dodatku – 193,00 zł miesięcznie, nie więcej jednak niż 386,00 zł na wszystkie dzieci.
W przypadku dziecka legitymującego się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności kwotę dodatku zwiększa się o 80,00 zł na dziecko, nie więcej jednak niż o 160,00 zł na wszystkie dzieci.
Dodatek w rodzinie wielodzietnej:
Dodatek przysługuje rodzinie wielodzietnej w wysokości 95,00 zł miesięcznie na trzecie i na następne dzieci uprawnione do zasiłku rodzinnego.
Dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka.
Dodatek na rehabilitację:
Dodatek przysługuje miesięcznie w wysokości 90,00 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia i 110,00 zł na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 24 roku życia.
Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, a także osobie uczącej się na pokrycie zwiększonych wydatków związanych z rehabilitacją lub kształceniem dziecka w wieku:
- do ukończenia 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności;
- powyżej 16 roku życia do ukończenia 24 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Dodatek na rozpoczęcie roku szkolnego:
Dodatek przysługuje raz w roku, w związku z rozpoczęciem roku szkolnego w wysokości 100,00 zł na dziecko.
Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka albo opiekunowi prawnemu dziecka, a także osobie uczącej się na częściowe pokrycie wydatków związanych z rozpoczęciem w szkole nowego roku szkolnego.
Wniosek o wypłatę dodatku składa się do dnia zakończenia okresu zasiłkowego, w którym rozpoczęto rok szkolny.
Dodatek z tytułu podjęcia nauki w szkole poza miejscem zamieszkania:
Dodatek przysługuje przez 10 miesięcy w roku w okresie pobierania nauki od września do czerwca następnego roku kalendarzowego.
Dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania przysługuje matce lub ojcu dziecka, opiekunowi prawnemu albo opiekunowi faktycznemu dziecka lub osobie uczącej się:
- w związku z zamieszkiwaniem w miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły ponadgimnazjalnej lub szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki, a także szkoły podstawowej lub gimnazjum w przypadku dziecka lub osoby uczącej się, legitymującej się orzeczeniem o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności - w wysokości 113,00 zł miesięcznie na dziecko albo;
- w związku z dojazdem z miejsca zamieszkania do miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły, w przypadku dojazdu do szkoły ponadgimnazjalnej, a także szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki w zakresie odpowiadającym nauce w szkole ponadgimnazjalnej - w wysokości 69,00 zł miesięcznie na dziecko.
